Bergensavisen
har 24. juni 2015 ein framifrå artikkel om overskridingane på
byggeprosjekt i Bergen. Artikkelen byggjer på eit vedlegg til 1. tertialrapport
for 2015, og det er første gong i nyare tid at byrådet gir eit så komplett
oversyn. Det fortener byrådet honnør for.
Underteikna har etterlyst ei slik rapportering fleire gonger. Då eg
kom inn i komité for finans hausten 2007 blei det ikkje gitt slik rapportering.
Etter forslag frå underteikna vedtok eit samrøystes bystyre i 2009 at ein årleg skulle få eit
slik oversyn, med forklaring på vesentlege overskridingar. Eit slikt oversyn
har vi ikkje fått før no.
Eg har etterlyst dette i munnlege spørsmål, kommentarar til saker
og spørsmål og kommentarar i debattar. Frå ulike finansbyrådar har svaret vore
at etaten ikkje har vore i stand til å rapportere på dette på grunn av
manglande eigna rapporter i økonomisystemet.
I årsregnskapet til Bergen kommune har det vore vanskeleg å
samanlikne prosjekt då rapporteringa har vore samla på tenesteområde, utan
fordeling på igangverande og ferdigstilte prosjekt. Budsjettala har heller ikkje
vore samanfallande med prosjekta, då dei inkluderte også ikkje påbyrja
prosjekt.
Uansett er det bra at vi no har fått denne rapporteringa, sjølv om
det tok lang tid. Rapporteringa viser det som er viktig, nemleg at det ligg
føre store overskridingar. Nettopp av denne grunn har det vore viktig for oss i
Senterpartiet å få desse tala på bordet.
Kva då med alle dei åra vi ikkje har fått rapport på? Har byrådet
lete vore å informere bystyret om desse avvika med grunngiving at systemet
ikkje gir gode nok rapportar? Uansett er begge deler svært urovekkjande og lite
tilfredstillande. Slik årsrekneskapen er lagt opp, er dette lett å løyne av i investeringsrekneskapen, finansiert med
auka lån.
Byrådet har gjort ein del omorganiseringar i etaten. Dette er bra.
Men meir må gjerast. Derfor treng Bergen eit nytt byråd med nye tankar og idear
for å administrere dette området. Det sitjande byrådet har sett seg blind etter
12 år og evnar ikkje å skape tilstrekkeleg fornying.
Årsakene er samansette, men dårleg planlegging og byggjeleiing er
nok hovudårsaka. Finansbyråden har hatt ansvar for det finansielle, men står
ikkje med ansvaret åleine. Vi kan samle
hovudtrekka i tre hovudpunkt:
Dårleg planlegging
Manglande eller svak spesifikasjon av kva prosjektet
skal innehalde og korleis ein ynskjer sluttresultatet. Endringar kjem til
undervegs. Resultatet er dårleg
detaljering og dårlege kostnadsestimat.
Svak leiing undervegs
Inga klar leiing underveis. Vi høyrer mange historier frå
byggeplassar der fortvila personar freistar å finne ut kva kommunen vil. Ingen i kommunen kan svare og så stoppar det
opp.
Svak budsjett- og
rekneskapskontroll
Slik BA si sak viser, og rapporten i 1. tertial, har budsjett og
rekneskapskontrollen vore for dårleg. Svak eller manglande rapportering har
medført at ein ikkje tidsnok har fått rapport på at prosjektet vert dyrare og
tiltak kunne setjast i verk. Vidare har ikkje dette gitt rom for analyser av
årsaker til overskridingane, kva som skulle ha vore gjort annleis og kva som
kan gjerast betre neste gong. Ein god erfaring- og læringssirkel har mangla.
Det viktige no er å få ein god gjennomgang av korleis Bergen
kommune handterer slike prosjekt og knesette ein god praksis. Dette er byrådet
sitt ansvar. Bystyret skal sjå etter at dette blir gjort.
